O łańcuchu dostaw mówi się wielokrotnie w kontekście każdej gałęzi rynku, w której konieczne jest realizowanie wielu elementów produkcyjnych, transportowych i logistycznych w celu dostarczenia produktu od poziomu materiału surowego do klienta końcowego. W skład łańcucha dostaw wchodzą zarówno wydobywcy materiałów, producenci, dostawcy, magazyny, jak i sklepy zajmujące się dystrybucją hurtową i detaliczną. Aby cały proces działał sprawnie, nie pojawiały się kosztowne przestoje, a ciągłość produkcji pozostała nienaruszona konieczne jest, aby na każdym etapie nastąpiła odpowiednia optymalizacja łańcucha dostaw. Na czym to polega, jakie metody można wykorzystać i do jakich negatywnych skutków może doprowadzić nieprawidłowo skonstruowany łańcuch dostaw?
Czym jest łańcuch dostaw?
Z definicji, łańcuch dostaw (z ang. Supply chain) jest procesem liczonym od momentu złożenia zamówienia przez klienta do momentu dostarczenia do niego produktu lub usługi, ale także procesem przebiegającym od momentu pozyskania materiałów budulcowych aż do momentu zakończenia tworzenia produktu i dostarczenia go do konsumenta. W zależności od branży łańcuch dostaw może mieć więc kilka lub kilkanaście ogniw wpływających bezpośrednio na siebie i na całokształt pracy każdego z uczestników łańcucha dostaw. Sam proces będzie obejmował m.in.
- wydobywanie surowców,
- procesy przetwórcze,
- transport,
- planowanie,
- realizację i kontrolę produkcji, aż do sprzedaży i dostarczenia produktu do klienta końcowego.
Poprzez globalizację, ogromny wzrost przepływu towarów na arenie międzynarodowej oraz coraz bardziej złożone procesy produkcyjne, współczesne łańcuchy dostaw są coraz bardziej złożone i rozbudowane a ich kontrolowanie nie jest łatwe i wymaga pewnego poziomu wzajemnego zaufania pomiędzy wszystkimi uczestnikami – ogniwami łańcucha. Ogromnym wsparciem stają się więc wszelkie audyty certyfikacyjne, procesy weryfikacyjne, kontrole i certyfikacje potwierdzające bezpieczeństwo, jakość i prawidłowość działania poszczególnych procesów w łańcuchu dostaw. Tylko na ich podstawie możliwe jest zapewnienie bezpieczeństwa i jakości oczekiwanej przez konsumenta.
Jak zoptymalizować łańcuch dostaw – usługi dostępne dla producentów
Kolejnymi ogniwami łańcucha dostaw są wydobycie, pozyskanie surowców, zaopatrzenie, produkcja, oraz dystrybucja. Na każdym z tych etapów pojawiają się zupełnie odmienne problemy, wyzwania i trudności wpływające na sprawność pracy całego łańcucha dostaw. Wdrożenie metod optymalizacji działań poprzez korzystanie z usług koordynacji zaopatrzenia i logistyki, usług inspekcji nadzoru i sprzedawców czy usług doradztwa technicznego dla dostawców wspiera działanie na rzecz sprawnego i w pełni identyfikowalnego łańcucha dostaw.
Każdy z uczestników dba o prawidłowość wykonywania własnych zadań (związanych np. z transportem, produkcją czy organizacją sprzedaży), ale jednocześnie ma wysoki poziom pewności, że dzięki odpowiedniej kontroli i optymalizacji pozostałe ogniwa łańcucha go nie zawiodą.
Przekładając to na bardziej praktyczne przykłady, przyjmijmy pracę dla sklepu zajmującego się dystrybucją produktów do klienta końcowego. Sklep taki musi te produkty pozyskać, polegając na sprawnym działaniu wszystkich pozostałych ogniw łańcucha dostaw. Sklep nie ma bezpośredniego kontaktu z producentem czy wydobywcą surowców niezbędnych do stworzenia produktów – jego kontaktem jest ogniwo poprzednie, najczęściej firma transportowa. Korzystanie z usług koordynacji zaopatrzenia i logistyki daje w takim kontekście szansę na najwyższy poziom kontroli nad prawidłowością działania poprzednich ogniw – zadania zaopatrzenia i logistyki są weryfikowane przez specjalistów i podczas audytów, a same firmy dostawcze mogą uzyskiwać niezbędne certyfikaty potwierdzające wdrożenie systemów zarządzania gwarantujących płynność i ciągłość działania.
Optymalizacja łańcucha dostaw polega na takim przygotowaniu się do uczestnictwa w łańcuchu, aby ani z powodów opóźnień na danym etapie, ani z powodu zależności od poprzednich ogniw łańcucha dostaw nie występowały przestoje w produkcji, dystrybucji lub sprzedaży towarów.
Negatywne skutki braku optymalizacji łańcucha dostaw
Rozważając potrzebę właściwego zoptymalizowania działań wszystkich ogniw w obrębie łańcucha dostaw należy zdać sobie sprawę z tego jakie skutki niesie brak takiej optymalizacji. Istnieje przecież szansa, że nawet bez specjalistycznych usług dla łańcucha dostaw, certyfikatów, audytów i kontroli praca wszystkich jednostek zachowa pewną płynność. Szansa nie daje jednak gwarancji, a to właśnie na gwarancji zależy każdemu uczestnikowi najbardziej. Bez potwierdzenia, że każdy z producentów, dostawców i przetwórców dopełni swoich obowiązków istnieje duże ryzyko kosztownych przestojów, strat finansowych i utraty zaufania konsumentów, stanowiących, z perspektywy handlu, najważniejsze, końcowe ogniwo łańcucha dostaw.