Jak wprowadzić monitoring w szkole zgodnie z zasadami RODO?

Zasady dotyczące ochrony danych osobowych RODO są znane w Polsce już od przeszło 4 lat, a większość ludzi dalej nie wie, jakie wynikają z tego ograniczenia i korzyści. Podobnie ma się rzecz w placówkach oświaty, gdyż niektórzy nauczyciele i dyrektorzy w dalszym ciągu nie wiedzą jakie działania mogą, a jakie muszą podejmować, by skutecznie chronić uczniów i pracowników szkół. Rzecz tyczy się właśnie monitoringu, dlatego zobaczmy teraz, jak zasady RODO mają się do kwestii nagrywania. 

Czy RODO zabrania używania monitoringu w szkole?

Jeszcze jakiś czas temu chodziły słuchy, że zgodnie z zasadami RODO uczniowie i nauczyciele nie mogą być nagrywani, ponieważ jest to sprzeczne z ich ochroną wizerunku. Nic bardziej mylnego. Przepisy dotyczące ochrony danych osobowych wyraźnie mówią, że wręcz należy w placówkach wprowadzać monitoring, ale tylko na ustalonych w przepisach warunkach. 

Podstawa prawna a monitoring w szkole

Przepisami tymi jest m.in. ustawa o Prawie oświatowym z 25 maja 2018 roku dotycząca ochrony danych osobowych. Znajduje się w niej art. 108a, w którym jasno są opisane wszystkie kryteria monitoringu placówek oświatowych. Zanim jednak przejdziemy do ich omówienia, warto zaznaczyć, że zgodnie z zawartymi w artykule zasadami monitoring może, ale nie musi być wprowadzony w szkołach, jednak za to zawsze musi to być monitoring wizyjny nieumożliwiający nagrywania dźwięku. 

Jakie obowiązki należy spełnić przed wprowadzeniem monitoringu w szkole 

Przejdźmy więc do kluczowych warunków, jakie musi spełnić zarząd placówki, by wprowadzić monitoring wizyjny w szkole:

  • Przede wszystkim, zanim monitoring zostanie wprowadzony, dyrektor musi uzyskać zgodę od organu prowadzącego daną placówkę, rady pedagogicznej, rady rodziców oraz od samorządu uczniowskiego. Przedstawienie pomysłu musi zawierać szczegółowe dane, gdzie rejestratory obrazu miałyby się znajdować – czy tylko w szkole, czy też na terenie wokół niej. 
  • Po uzyskaniu zgody należy poinformować wszystkich uczniów i pracowników, jednak ten temat poruszymy nieco dalej.
  • Gdy kamery będą już zamontowane, przed rozpoczęciem rejestracji należy odpowiednio oznaczyć miejsca, w których się one znajdują (najczęściej dużą i jaskrawą tabliczką)
  • Zanim rozpocznie się nagrywanie, należy ustalić z organem prowadzącym profilaktykę ochrony nagrań. Wg przepisów szkoła może przetwarzać nagrany materiał max. do 3 miesięcy od rozpoczęcia rejestracji. 

Warto też pamiętać, że monitoring nie może być środkiem nadzoru nad jakością pracy i nauki, ale raczej być narzędziem do zapewniania bezpieczeństwa pracownikom, uczniom oraz cennym przedmiotom.

Gdzie nie można montować kamery?

Ustawa warunkuje wprowadzenie monitoringu również przez wytyczne, w jakich miejscach może lub nie może się on znajdować. W tym drugim przypadku kamer nie można montować w:

  • Salach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych 
  • Gabinecie psychologa
  • Pomieszczeniach do odpoczynku pracowników
  • Gabinetach sanitarno-higienicznych
  • Szatniach i przebieralniach 

szkoła

Mogą się one jednak znajdować na wejściu do szkoły, na korytarzach, stołówkach, przed wejściem do szatni, czy na klatkach schodowych. Warto jednak dodać, że czasem w powyżej wymienionych miejscach też można zamontować kamery, ale tylko, gdy istnieje zagrożenie dla realizacji określonego celu i gdy nie narusza to godności uczniów i pracowników. 

Kiedy należy poinformować o zamontowaniu kamer?

W tym wypadku przepisy jasno mówią, że dyrektor musi poinformować wszystkich o monitoringu wizyjnym w szkole nie później niż 14 dni przed jego uruchomieniem. Powinien on to zrobić w sposób jawny i trafiający do wszystkich uczniów i pracowników – najlepiej na uroczystym apelu i poprzez zamieszczenie oświadczenia na tablicy ogłoszeń. Dodatkowo rada rodziców i samorząd uczniowski powinni przekazać decyzję o nagrywaniu wszystkim możliwym podmiotom zaraz po jej zapadnięciu

Podsumowanie

Widać więc, że monitoring wizyjny w szkole przy zmianach dotyczących ochrony danych osobowych w dalszym ciągu jest możliwy, a ponadto funkcjonuje na dużo prostszych i powszechnie określanych zasadach, które każda placówka oświatowa powinna spełniać, by rejestrować obraz prawidłowo. W ten sposób zwiększa się bezpieczeństwo uczniów i pracowników nie ograniczając przy tym ich wolności i godności.